Oscar ve ALMA ödüllü Avustralyalı yazar ve çizer (bana göre sanatçı)
Shaun Tan’ın “Uzak” adlı kitabı tür açısından resimli öykü kitabı diye geçse de
kimileri çizgi roman olarak değerlendiriyor. Tan’ın yapıtlarına, ele aldığı
konuları, resimlerini ve yaş grubunu da göz önünde bulundurursak, yalnızca resimli
öykü kitabı demek biraz zor doğrusu. Ancak hangi türe ya da yaş grubuna sokarsak sokalım, Shaun Tan’ın yapıtlarının –tıpkı Uzak’ta
olduğu gibi– boyutları çok geniş.
Shaun Tan “Uzak” için tam dört yıl boyunca araştırma yapmış,
resimlerini çizmiş. Altı bölümden oluşan kitapta hiç metin yok. Tüm hikâye
resimlerle anlatılıyor. Kitabın orijinal adı, “Arrival” yani “varış, geliş,
ulaşma”; bu da hikâyenin özüne uyuyor aslında. Çünkü kitapta bir göçmenin
yaşadıkları anlatılıyor.
Yüz hatlarından Asya kökenli olduğunu tahmin ettiğimiz genç
bir baba, kuvvetle muhtemeldir ki ailesine daha iyi bir yaşam sağlamak üzere
uzaklara gider. Ayrılış pek kolay değildir. Anne ve kız evlerine dönerlerken
baba da uzun bir deniz yolculuğu yaparak büyük bir şehre varır. Tan, neresi olduğuna dair tahminlerde bulunsak da hayali bir
şehir yaratmış; ancak burada genç babanın geçtiği işlemlerden çoğu göçmenin
geçtiğini söylersek yanılmış olmayız. Doktor muayeneleri, mülakat derken şehre
girmesi için gerekli belgeyi sonunda alır. Şimdi sıra bu kocaman, karmakarışık,
yabancı yerde kalacak bir yer ve iş bulmaya gelmiştir. Bu arada başka
göçmenlerle karşılaşır, onların hikâyelerini dinler. Kimileri ona yardımcı
olur. Sonunda bir iş bulmayı ve bir düzen kurmayı başarır. Artık ailesiyle bir
araya gelme zamanıdır. Onların gelmesiyle nihayet bu büyük, yabancı
şehir bir ev haline gelir, genç adamın da yüzü güler.
Bu genç baba ne ilk göçmendir ne de son olacaktır. Başkaları
gelmeye, benzer yollardan geçmeye devam edecektir. Eğer başarılı olabilirlerse
bu yabancı yer onlar için de bir eve dönüşebilecektir.
Shaun Tan, daha kitabın kapağını açar açmaz karşılaştığımız,
neredeyse her milletten insanın resimleriyle, her bir duygunun ifade bulduğu çizimleriyle,
bize anlattığı hikâyeyle ve asıl hikâyenin içindeki küçük öykülerle yine bizi
yarattığı dünyanın içine çekiyor. Siz de genç babanın üzüntüsünü,
sıkıntılarını, yalnızlığını, yaptığı kâğıttan kuşlarla umudunu yitirmemeye
çalışmasını, özlemini yaşıyorsunuz, hissediyorsunuz. Shaun Tan gerçekten müthiş
yaratıcı bir sanatçı.
Shaun Tan’ın yazıp-resimlediği Uzak, Desen Yayınları’ndan yayımlanıyor.
Tülin Sadıkoğlu
Resimler, Shaun Tan'ın web sitesinden alınmıştır: www.shauntan.net
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder