21 Kasım 2014 Cuma

Çocuk, Kurt, Koyun ve Marul

Allan Ahlberg çok bilindik bir bilmecenin öyküsünden yola çıkarak Çocuk, Kurt, Koyun ve Marul'u kaleme almış. Kitaba konu olan bilmece şöyle: Bir çiftçinin oğlu yakındaki kasabaya bir kurt, bir koyun bir de marul götürecektir. Kasaba yolu üzerinde kayıkla geçilebilecek bir nehir vardır. Kayık ise ancak çocuk ve yanındakilerden birini geçirebilecek büyüklüktedir. Çocuk yanındaki kurdu koyunla bırakamaz çünkü kurt koyunu yer. Koyunla da marulu bırakamaz çünkü koyun marulu yer. Peki çocuk her birini nehrin karşısına nasıl geçirecektir? Klâsik cevap şöyle başlar: Çocuk, önce koyunu karşı kıyıya geçirir. Sonra döner kurdu alır karşı kıyıya bırakır vs. vs. devam eder ve nihayetinde herhangi bir kayıp verilmeden nehir geçilmiş olur... Gerçekten olur mu? İşte Çocuk, Kurt, Koyun ve Marul bu soruya cevap arıyor.

Kendini kitabın anlatıcısı olarak tanıtan John Smont’un bu bilmeceye dair aklında bir sürü soru işareti oluşur. Mesela bu bilmecenin öyküsünde neden hiç ayrıntı yoktur? Neden tek bir anlatımla yetinilmiştir? Ayrıca hangi ebeveyn bir çocuğa bir kurdu kasabaya götürme görevini verir!? İşte bu soruların aklını meşgul etmesini istemeyen John Smont gerçek için küçük bir araştırma yapmaya karar verir. Çünkü bu öykü tadındaki bilmece farklı ağızlardan anlatılabilir. Anlatılmalıdır da...

John Smont bir dedektif titizliği ile soruşturmaya başlar. Soruşturmasını gerçek için yapsa da bunun bir lâf salatası da olabileceğini açıkça dile getirir. Önce bu öyküye konu olan Percy adındaki çocuğa ulaşır. Onun hikâyesini dinler. Zira çocuk sadece kurt, koyun ve marulla yola çıkmamıştır. Arabaya başka şeyler de almıştır. Anlattığı hikâyedeki bir takım tutarsızlıklar tabii ki Smont’un dikkatinden kaçmaz. İyi bir başlangıç yaptığına karar vererek bu kez Koyunla görüşür. Koyun kendi açısından doğru ama tamamen farklı bir hikâye anlatır. Smont’un kafası karışır ama karmaşayı çözmeye zaten niyetli olduğu için farklı hikâye onu şaşırtmaz. Kurt’u dinlemeye giderek gerçek için yaptığı araştırmayı sürdürür. Marul konuşamayacağı için onun adına Smont olayı anlatır. Derken beklenmedik bir tanık ortaya çıkar. Olay gittikçe karmaşık hâl almaya başlamış gibi görünse de diğer yandan da açıklığa kavuşuyor izlenimini yaratıyor. Soru işaretleri bitmemiştir vesselâm... John Smont, tüm bunları göz önünde bulundurarak farklı bir hatta birkaç sonla bitiyor öyküyü.

Özetle Çocuk, Kurt, Koyun ve Marul, çocuklara bir olayı ele alırken konuya tek taraflı bakmamalarını öğretiyor. Hele bu konunun birden fazla bileşeni varsa bunların her birinin ayrı ayrı ele alınıp sorgulanmasını öğütlüyor. 

Kitap, Tülin Nutku tarafından çevrildi. Kitaptaki resimler yazarın illüstratör eşi Jessica Ahlberg’e ait. Kitap Can Çocuk Yayınları tarafından yayımlandı.  

Ebru Akkaş


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder